13 راه برای جلوگیری از خوردن تخم توسط مرغ

برای اینکه بتوانیم از خوردن تخم‌مرغ توسط مرغ تخم‌گذار جلوگیری کنیم، ابتدا باید بفهمیم چرا آنها تخم‌مرغ خود را می‌خورند. بسیاری از مردم تصور می‌کنند مرغی که تخم خود را می‌خورد رفتاری غیرعادی و اشتباه بروز داده است، اما در واقع اینطور نیست. غریزه‌ی اصلی هر موجود زنده‌ای حفظ بقای خود است، بنابراین اگر آن‌ها به برخی مواد مغذی نیاز داشته باشند که در رژیم غذایی‌شان وجود ندارد و یا کم است، تخم خود یا سایر مرغ‌ها را می‌خورند.

مرغی که تخم‌مرغ خود را می‌خورد، طبعا برای پرورش‌دهنده ایجاد مشکل می‌کند اما اگر از زاویه‌ی مرغ به موضوع نگاه کنیم احتمالا دارد برخی نیازمندی‌های تغذیه‌ای خود را برطرف می‌کند. بنابراین احساس نکنید مرغ شما مشکلی دارد زیرا این یک رفتار طبیعی است. با این حال هنگامی‌که این اتفاق به‌صورت مکرر رخ می‌دهد، احتمالا مشکلی وجود دارد و این به شما بستگی دارد که تلاش کنید و دریابید که آن مشکل چیست!

علت خوردن تخم‌ها توسط مرغ

۵ دلیل رایج برای این موضوع وجود دارد و به احتمال زیاد یکی از دلایل زیر علت این امر است:

• کمبود کلسیم
• کمبود پروتئین
• تصادفی
• کسالت
• شلوغی بیش از حد

خستگی: این دلیل شماره‌ی یک تخم مرغ خوردن است. وقتی مرغ‌ها خسته می‌شوند دچار شیطنت‌هایی مانند کندن پر، نوک زدن و سایر رفتارهای ضد گله‌ای می‌شوند. خوردن تخم مرغ تنها یک نمونه از این نوع رفتارهاست.

کمبود کلسیم: در صورت کمبود شدید کلسیم، مرغ‌ها تخم مرغ و پوسته‌ی آن را می‌خورند. مرغ‌ها نه تنها برای تخم‌گذاری بلکه برای حفظ سلامت استخوان‌ها به کلسیم نیاز دارند. مرغ‌ها در فرآیند تخم‌گذاری مقدار زیادی کلسیم مصرف می‌کنند و اگر این کلسیم به‌طور آزاد در بدن مرغ وجود نداشته باشد، از استخوان‌ها گرفته می‌شود. این موضوع می‌تواند مشکلاتی مانند خستگی و بی‌حالی را ایجاد کند که اغلب در پرندگانی که در قفس‌های تخم‌گذاری نگهداری می‌شوند، به‌صورت عدم توانایی در ایستادن یا راه رفتن، دیده می‌شود.

کمبود پروتئین: این موضوع می‌تواند یکی دیگر از دلایل خوردن تخم باشد. ما می‌دانیم که تخم مرغ هر چیزی که یک جوجه قبل از بیرون آمدن از تخم نیاز دارد را در خود دارد. بنابراین بخش قابل توجهی از هر تخم مرغ را پروتئین که ماده‌ی اصلی هر موجود زنده است، تشکیل می‌دهد. پروتئین موردنیاز برای شکل‌گیری تخم مرغ از بدن مرغ مادر تهیه می‌شود. مرغی که از کمبود پروتئین رنج می‌برد، سعی می‌کند پروتئین را از منابع دیگر مانند کندن پر و خوردن تخم مرغ دریافت کند.

شلوغی بیش از حد: فضاهایی که بیش از حد شلوغ هستند و مرغ‌ها فضای کافی ندارند، می‌تواند یکی از عوامل بروز  چندین رفتارهای ناهنجاری توسط مرغ باشد. مرغ‌ها باید حداقل فضایی ۶۰ × ۶۰ سانتی‌متری داشته باشند. فضای کمتر از این مقدار برای هر مرغ می‌تواند به بروز رفتارهای ناهنجار منجر شود.

تصادفی: تخم مرغ‌هایی که به‌طور تصادفی شکسته می‌شوند اغلب نقطه‌ی شروع آشنایی مرغ‌ها با تخم و محتویات داخل آن است. آن‌ها ممکن است به‌صورت ناگهانی به داخل لانه بپرند و به‌طور تصادفی تخم مرغی که قبلاً در محل تخم‌گذاری بوده را بشکنند یا موجب ترک خوردن آن شوند. در این موقع کنجکاوی بر مرغ تسلط پیدا می‌کند و از آنجایی‌که مرغ‌ها همه‌چیزخوار هستند، منجر به امتحان کردن محتویات درون تخم می‌شود. این می‌تواند در درازمدت به یک عادت غذایی برای مرغ تبدیل شود!

البته مرغ‌ها با کنار هم قراردادن موارد بالا تصمیم نمی‌گیرند که تخم خود را در منوی میان‌وعده‌ی خود قرار دهند اما اگر چنین اتفاقی افتاد، باید به فکر چاره بود.

۱۳ راه برای جلوگیری از خوردن تخم توسط مرغ

با بروز این ناهنجاری رفتاری باید عوامل را به‌دقت بررسی کرد و تمام موارد را برطرف نمود، چون ممکن است بیش از یک عامل منجر به خوردن تخم توسط مرغ شود. به‌عنوان مثال، رژیم غذایی نامناسب و کسالت. برای جلوگیری از خوردن تخم مرغ، باید هر دو عامل را برطرف کرد.

۱) نور کم

نور کم در قفس به مرغ کمک می کند تا هنگام تخم‌گذاری احساس امنیت بیشتری کند. مرغ‌ها معمولا دوست دارند به‌دور از چشم دیگران و در خفا تخم بگذارند. نور کم به استتار تخم مرغ در بستر هنگام خروج مرغ از لانه نیز کمک می‌کند. استتار مهم است تا شکارچیان (یا مرغ‌های دیگر) تخم مرغ را نخورند. پایین نگه داشتن نور موجب جلوگیری از تبدیل شدن تخم مرغ به میان‌وعده‌ی مرغ‌های گرسنه یا مرغ‌هایی که کمبود کلسیم و پروتئین دارند نیز کمک می‌کند.

۲) رژیم غذایی

رژیم غذایی سالم از جهات مختلف بسیار مهم است. مرغ‌هایی که پروتئین یا کلسیم کافی دریافت نمی‌کنند، برای زنده ماندن تخم خود را می‌خورند. شما باید مطمئن شوید که مرغ‌های شما تغذیه‌ی باکیفیتی دارند. به‌عنوان مثال صدف خوراکی یکی از منابع سرشار کلسیم برای مرغ‌ها می‌تواند باشد. همچنین سنگ آهک می‌تواند منبع ارزان‌تری برای تامین کلسیم مرغ‌های تخم‌گذار باشد. تخمه‌ی آفتابگردان نیز منبع مناسبی برای جذب پروتئین است.

نکته دیگری که باید بررسی شود این است که مرغ‌ها به‌درستی غذا می‌خورند یا نه. اطمینان حاصل کنید که مرغ‌های شما توسط مرغ‌های دیگر از غذا دور نمی‌شوند. اگر چنین مشکلی وجود دارد، باید نسبت دانخوری‌ها به تعداد مرغ‌ها را بیشتر کنید تا نوبت به مرغ‌های ضعیف‌تر هم برسد. اگر مرغ قلدری در گله وجود دارد، مرغ‌های ضعیف را در محیط جداگانه‌ای نگه‌داری کنید تا بتوانند با آرامش کامل غذای موردنیازشان را بخورند.

۳) قفس‌های شیب‌دار

این قفس‌ها برای جداسازی تخم از محیط لانه بسیار مناسب هستند. با وجود چنین لانه‌هایی تخم در زمان اندکی پس از تخم‌گذاری از دسترس مرغ خارج می‌شود و از وقوع اتفاقات احتمالی بعدی، جلوگیری می‌کند. ایده‌ی کلی این است که زمانیکه فرآیند تخم‌گذاری کامل شد، به‌دلیل شیب‌دار بودن کف قفس یا لانه، تخم از ناحیه‌ی  تخم‌گذاری قل خورده و به یک گودال سرپوشیده خارج از دسترس مرغ می‌رود. این موضوع هم فرآیند جمع‌آوری تخم‌ها را راحت‌تر می‌کند و هم باعث می شود که مرغ‌ها نتوانند به تخم مرغ‌هایی که گذاشته شده‌اند، دسترسی پیدا کنند.

۴) بستر نرم لانه

اگر تا به حال مرغی را حین تخم‌گذاری دیده باشید، می‌دانید که تخم از مرغ در حالت چمباتمه به زمین می‌افتد. اگر تخم مرغ روی سطح سختی فرود بیاید ممکن است بشکند یا ترک بخورد و مرغ‌ها بر اثر کنجکاوی یا دلایل ذکر شده‌ی دیگر شروع به خوردن محتویات داخل تخم کنند. کاه، پوشال و بسترهای نرم دیگر در لانه به جلوگیری از شکستگی تخم کمک می‌کند و به مرغ یک مکان راحت برای نشستن در هنگام تخم‌گذاری می‌دهد.

۵) لانه‌های تو در تو

اندازه‌ی لانه‌ی مرغ در جلوگیری از خوردن تخم مرغ نقش مهمی دارد. لانه باید آنقدر بزرگ باشد که بتواند یک مرغ با اندازه‌ی استاندارد (۲۵ × ۲۵ × ۲۵ سانتی‌متر) را در خود جای دهد. دو یا چند مرغ در یک لانه ممکن است زیبا به‌نظر برسند اما به‌راحتی می‌توانند منجر به شکستگی تخم مرغ شوند که به‌نوبه‌ی خود می‌تواند منجر به خوردن تخم مرغ شود. شما باید به‌ازای هر ۳ تا ۴ مرغ یک لانه داشته باشید تا تمایلی به خوابیدن در مکان‌های عجیب و غریب نداشته باشند یا مجبور نباشند منتظر خالی شدن یک لانه باشند.

۶) طعم تخم مرغ

این روش شامل ایجاد حفره در تخم مرغ، حذف محتویات و جایگزینی آن با مخلوط خردل و سس تند است. سپس باید تخم مرغ را در لانه قرار دهید و منتظر بمانید تا مرغ، تخم مرغ را پیدا کند. وقتی مرغ طعم مخلوط خردل و سس تند را می‌خورد، آن را پس می‌زند. ممکن است مجبور شوید این کار را چند روز تکرار کنید تا زمانی که او تصمیم بگیرد که دیگر سمت خوردن تخم خود نرود.

۷) چشم‌بند مرغ

شما می‌توانید از چشم‌بندهایی که روی نوک مرغ قرار می‌گیرند، استفاده کنید. این کار با مسدود کردن دید مستقیم آن‌ها، از بروز تخم‌خواری جلوگیری می‌کند. همانطور که می‌دانید محل قرارگیری چشم‌ها در مرغ جوری است که با استفاده از این چشم‌بندها مرغ به‌سختی می‌توانید اجسامی که در فاصله‌ی نزدیکی از آن‌ها قرار دارند را ببینند. البته چشم‌بند همیشه کار نمی‌کند اما مطمئناً ارزش امتحان کردن را دارد.

چشم‌بندها را برای چند هفته می‌توانید استفاده کنید و هر زمان که احساس کردید زمان مناسبی است، می‌توانید آن‌ها را بردارید. درواقع علاوه بر پنهان کردن تخم‌ها از دید مستفیم مرغ، نوعی شرطی شدن را هم به مرغ در هنگام بروز ناهنجاری تخم‌خواری دیکته می‌کنید. مهم است بدانید که چشم‌بندهای مرغ به هیچ وجه به پرنده آسیبی نمی‌رسانند و موجب آزار آن‌ها (به‌دلیل ساختار ویژه‌ی سر پرنده) نمی‌شوند.

۸) آن‌ها را مشغول نگه دارید

خستگی عامل شماره یک شیطنت در قفس است. درست مانند بچه‌های کوچک، مرغ‌ها در صورت بی‌حوصلگی شروع به شیطنت می‌کنند. شما باید آن‌ها را دائما مشغول و فعال نگه دارید. استفاده از تکه‌های کاه، توده‌ی برگ خشک‌شده، شاخه‌هایی برای بالا رفتن و ایستادن، آویزان کردن کلم و بستر اسکرچر (خراش‌دهنده) برای نوک و ناخن‌ها، بستر پوشالی نرم برای کنار زدن با پاها و مواردی از این دست در محیط نگه‌داری مرغ‌ها به سرگرم شدن آن‌ها کمک می‌کند.

۹) تخم مرغ تقلبی

می توانید تخم مرغ‌های جعلی را در لانه‌ی مرغ قرار دهید. این تخم مرغ‌ها از چوب یا سرامیک ساخته شده‌اند و به‌سختی می‌توان آن‌ها را شکست. ایده این است که آن‌ها پس از چندین با تلاش نا امید می‌شوند ودیگر سعی نمی‌کنند به تخم‌های دیگر نوک بزنند. شما حتی می‌توانید از توپ‌های پلاستیکی سفت هم برای اینکار استفاده کنید.

۱۰) جمع‌آوری تخم مرغ

تا اینجا کارهایی پیشنهاد شدند که هدف آن‌ها خود مرغ‌ها بودند. از اینجا کارهایی باید توسط شما انجام شود و نه مرغ‌ها! این یکی از مهم‌ترین کارهایی است که باید انجام شود. اگر تمام روز تخم مرغ‌ها را در لانه بگذارید، احتمال بروز مشکل افزایش می‌یابد. شما باید سعی کنید حداقل دو بار در روز تخم مرغ جمع آوری کنید تا احتمال خوردن تخم مرغ کاهش یابد. مرغ‌ها معمولا تا ساعت ۱۰ صبح تخم می‌گذارند. سعی کنید حوالی ساعت ۱۰ یک‌بار جمع‌آوری تخم‌ها را انجام داده باشید. اگر نمی‌توانید این کار را انجام دهید، می توانید برای محافظت از تخم مرغ از قفس‌های شیب‌دار استفاده کنید.

۱۱) شلوغی بیش از حد

به‌دلایل متعدد نگهداری تعداد زیادی مرغ در یک‌فضای کوچک کار اشتباهی است. مرغ‌هایی که در انتهای لیست قرار دارند (کنده‌شدن پر، نوک زدن و جلوگیری از خوردن غذا) را به‌راحتی می‌توانید مشاهده و انتخاب کنید. علاوه بر این، شلوغی بیش از حد می‌تواند باعث خوردن تخم توسط خود مرغ یا مرغ‌های دیگر شود. شما باید مطمئن شوید که هر مرغ حداقل۶۰ × ۶۰ سانتی‌متری فضا دارد.

۱۲) مجرمین را حذف کنید

شما باید خاطی را چند روز از گله برداشته و ایزوله کنید. انجام این کار به چند دلیل می‌تواند کمک‌کننده باشد. اولا او به جز تخم مرغ‌های خود از دسترسی به تخم سایر مرغ‌ها دور است. در مورد تخم‌هایی هم که خود مرغ خاطی می‌گذارد باید سریعا آن‌ها را بردارید و یا همانطور که قبلا ذکر شد از قفس شیب‌دار استفاده کنید. دوما و مهم‌تر از همه، هنگامی که او به گله باز می‌گردد باید برای ادغام مجدد خود و پذیرش در گله، تلاش کند. این تنبیهات باید به اندازه‌ای باشد که ذهن او را از خوردن تخم مرغ دور کند.

۱۳) کشتار

متأسفانه این آخرین راه حل برای تکرار جرم توسط مرغ است. این راه‌حل همانطور که به‌عنوان مورد آخر ذکر شد احتمالا برای شما هم گزینه‌ی آخر باشد اما برخی پرورش‌دهندگان مرغ‌هایی را می‌خورند که به‌صورت مستمر تخم‌خواری می‌کنند.

چرا مرغ‌های کرچ تخم خود را می‌خورند؟

اگرچه معمول نیست، اما گاهی اوقات ممکن است مرغ‌های کرچ یا جوجه‌آور شروع به خوردن تخم‌های خود کنند. مرغ‌های کرچ به‌دلایل مختلفی به جای جوجه‌آوری، تخم‌های خود را می‌خورند. در اینجا ۵ دلیل اصلی ویژه‌ی مرغ‌های مولد یا کرچ نسبت به مرغ‌های عادی و غیرکرچ با هم مرور می‌کنیم

تخم‌های بارور نشده

مرغ‌های کرچ وقتی متوجه می‌شوند که بارور نیستند، می‌توانند به خوردن تخم‌های خود روی آورند. آن‌ها نیازی به نشستن روی تخم‌های بارور نشده خود نمی‌بینند، چون می‌دانند قرار نیست از آن‌ها جوجه‌ای خارج شود. بنابراین آن‌ها به دلیل ناامیدی شروع به خوردن تخم‌های بارور نشده خود می‌کنند.

مرغ‌های کرچ می‌توانند تشخیص دهند که تخم‌ها در عرض چند روز بارور هستند یا خیر! بنابراین، اگر مرغ کرچ چند روز پس از نشستن روی تخم‌ها شروع به خوردن تخم‌هایش کند، احتمال اینکه تخم‌ها بارور نباشند، بسیار زیاد است.

تخم شکسته یا آسیب دیده

مرغ کرچ ممکن است به‌طور تصادفی به تخم‌هایش آسیب برساند یا بشکند و سپس شروع به خوردن تخم‌هایش کند. با گذشت زمان، طعم تخم‌ها زیر زبان مرغ کرچ مزه خواهد کرد و به زودی، خوردن تخم به یک عادت تبدیل می‌شود و مرغ کرچ ممکن است تمام تخم های خود را بخورد.

تخم مرغ زیاد

مرغ کرچ ممکن است تخم‌های زیادی داشته باشد که باعث می‌شود نتواند همه آنها را بپوشاند. این معمولاً مشکلی است که اکثر مرغ‌های کرچ جوان و بی‌تجربه با آن مواجه باشند. در نتیجه، مرغ کرچ شروع به خوردن تخم‌های اضافی کند تا بتواند تخم‌های باقی‌مانده را بپوشاند.

تخم مرده

اگر مرغ مولد شما روی تخم‌های زیادی نشسته باشد و مانع از رسیدن هوا به آن‌ها شود، تخم‌ها شروع به مردن می‌کنند. همانطور که پیش‌تر گفته شد، مرغ‌های کرچ معمولاً تخم‌های بارور نشده یا مرده را می‌خورند تا لانه خود را تمیز نگه دارند و تخم‌های زنده را نجات دهند.

همنوع‌خواری یا کانیبالیزیشن

مانند مرغ‌های عادی، مرغ‌های کرچ جوجه‌خوار زمانی که سطح کلسیم و مواد مغذی بدن‌شان بسیار پایین باشد، می‌توانند رفتار همنوع‌خواری داشته باشند. کمبود کلسیم باعث می‌شود مرغ‌های کرچ به‌دنبال رژیم غذایی مکمل باشند. باید توجه داشت مرغ کرچ از مرغ‌های عادی به مواد معدنی بیشتری نیاز دارد. مرغ‌های کرچ معمولا پوست تخم را می‌خورند تا کلسیم مورد نیاز خود را دریافت کنند.

سوالات متداول در مورد مرغ‌هایی که تخم خود را می‌خورند